Quy trình Marketing là gì? 5 bước thực hiện HIỆU QUẢ hiện nay

Bạn có biết, một quy trình marketing bài bản chính là "kim chỉ nam" giúp doanh nghiệp chinh phục thị trường và gia tăng doanh số bền vững? Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ cách xây dựng và vận hành quy trình này một cách hiệu quả. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng SIÊU TỐC Marketing tìm hiểu quy trình marketing là gì và khám phá 5 bước thực hiện chuẩn chỉnh, dễ áp dụng để doanh nghiệp đạt được kết quả như mong đợi đặc biệt là các doanh nghiệp SME!

1. QUY TRÌNH MARKETING LÀ GÌ?

Quy trình marketing là một tập hợp các bước có hệ thống mà doanh nghiệp phải thực hiện để thiết lập, triển khai và quản lý các hoạt động marketing nhằm đạt được mục tiêu kinh doanh. Quy trình này giúp các doanh nghiệp tổ chức và tối ưu hóa các nỗ lực marketing từ đó nâng cao hiệu quả tiếp cận và thỏa mãn nhu cầu của khách hàng.

Quy trình marketing không chỉ đơn thuần là việc chạy quảng cáo hay khuyến mãi mà còn bao gồm việc nghiên cứu sâu sắc về thị trường, phân tích nhu cầu của khách hàng, xây dựng chiến lược phù hợp và thực hiện các hoạt động để đưa sản phẩm hoặc dịch vụ đến tay người tiêu dùng. Nó bao gồm các bước từ việc đề ra mục tiêu marketing, lập kế hoạch marketing, thực hiện, kiểm soát và điều chỉnh các hoạt động dựa trên kết quả đạt được. Một quy trình marketing hiệu quả không chỉ giúp doanh nghiệp tăng trưởng bền vững mà còn tạo điều kiện để xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng.

2. VAI TRÒ CỦA QUY TRÌNH MARKETING

Quy trình marketing đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phát triển và duy trì sự thành công của một doanh nghiệp. Dưới đây là một số vai trò của quy trình marketing đối với doanh nghiệp:

• Quy trình marketing giúp xác định rõ ràng các bước cần thực hiện từ nghiên cứu thị trường đến thực thi và kiểm soát, đảm bảo rằng mọi hoạt động đều có sự liên kết và hướng về một mục tiêu chung. Sự nhất quán này giúp xây dựng hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ hơn trong tâm trí khách hàng.
• Quy trình marketing rõ ràng cho phép doanh nghiệp hiểu và phân tích đối tượng mục tiêu từ đó xây dựng các chiến lược phù hợp để thu hút và giữ chân khách hàng. Quy trình cũng bao gồm việc tiếp thị thông qua các kênh khác nhau và điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
• Việc thiết lập quy trình marketing giúp doanh nghiệp quản lý ngân sách hiệu quả hơn. Doanh nghiệp có thể theo dõi và đánh giá hiệu suất của từng hoạt động marketing từ đó điều chỉnh chi phí và nguồn lực cho các hoạt động mang lại giá trị cao nhất.
• Quy trình marketing cung cấp cơ sở để đưa ra các quyết định chiến lược về sản phẩm, khách hàng và thị trường. Bằng cách phân tích dữ liệu từ nghiên cứu và đánh giá hiệu suất, doanh nghiệp có thể nhận diện cơ hội và thách thức từ đó đưa ra quyết định kịp thời và chính xác.
• Quy trình marketing cho phép doanh nghiệp thiết lập các tiêu chí để đánh giá hiệu suất của các hoạt động marketing. Bằng việc theo dõi các chỉ số quan trọng, doanh nghiệp có thể nắm bắt nhanh chóng đánh giá kết quả và điều chỉnh chiến lược để đạt được mục tiêu đề ra.
• Một quy trình marketing hiệu quả không chỉ tập trung vào việc bán hàng mà còn vào việc xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng. Những chiến lược chăm sóc khách hàng và phục vụ sau bán hàng là điều không thể thiếu để tạo ra sự trung thành và khuyến khích khách hàng quay lại.

Tóm lại, quy trình marketing có vai trò nền tảng trong mọi chiến dịch tiếp thị. Nó đảm bảo rằng doanh nghiệp có thể tối ưu hóa mọi khía cạnh, từ việc tìm kiếm thông tin trên thị trường đến cách thức triển khai và kiểm soát chiến dịch từ đó hướng đến sự thành công và phát triển bền vững.

3. 5 BƯỚC TRONG QUY TRÌNH THỰC HIỆN MARKETING

Quy trình thực hiện marketing bao gồm nhiều bước quan trọng để đảm bảo rằng doanh nghiệp có thể tiếp cận và phục vụ khách hàng một cách hiệu quả. Dưới đây là 5 bước cơ bản trong quy trình này.

3.1. Nghiên cứu và phân tích thị trường

Nghiên cứu và phân tích thị trường là bước đầu tiên và rất quan trọng trong quy trình thực hiện marketing. Bước này giúp doanh nghiệp thu thập thông tin cần thiết về thị trường từ đó đưa ra quyết định chính xác và tích cực trong các hoạt động marketing. 

• Doanh nghiệp cần biết khách hàng mong muốn gì, thị hiếu của họ là như thế nào và các xu hướng hiện tại trong ngành. Cần xác định những đối thủ đang hoạt động trên thị trường, ưu nhược điểm của họ và cách thức họ tiếp cận khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp phát hiện cơ hội và thách thức trong việc xây dựng chiến lược marketing. Đồng thời, việc xác định quy mô và tính khả thi của thị trường, giúp doanh nghiệp có quyết định đúng đắn về việc đầu tư nguồn lực.
• Để thu thập dữ liệu thị trường, doanh nghiệp có thể tương tác trực tiếp với khách hàng để hiểu rõ nhu cầu và cảm nhận của họ về sản phẩm hoặc dịch vụ, sử dụng bảng hỏi để thu thập dữ liệu từ một nhóm lớn khách hàng qua các kênh trực tuyến (Google Forms, SurveyMonkey, v.v.) hoặc khảo sát trực tiếp.
• Phân tích dữ liệu từ các nguồn dữ liệu có sẵn như báo cáo marketing ngành, tài liệu nghiên cứu trước đó và thông tin từ các tổ chức chuyên ngành để bổ sung cho thông tin đã thu thập. Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của doanh nghiệp liên quan đến thị trường.
• Kết quả của việc nghiên cứu và phân tích sẽ cung cấp cơ sở data-driven cho các bước tiếp theo trong quy trình marketing. Doanh nghiệp có thể sử dụng các thông tin này để xác định các phân khúc thị trường, xây dựng chiến lược định vị và tối ưu hóa giá cả.

Nghiên cứu và phân tích thị trường không chỉ giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về khách hàng và đối thủ mà còn là nền tảng cho việc phát triển những chiến lược marketing hiệu quả. Bước này, nếu thực hiện đúng cách, sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh lớn và phục vụ cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

3.2. Phân khúc thị trường và định vị sản phẩm

Phân khúc thị trường và định vị sản phẩm là hai bước quan trọng trong quy trình marketing, giúp doanh nghiệp xác định và tập trung vào các nhóm khách hàng cụ thể, đồng thời tạo ra giá trị độc đáo cho sản phẩm mà họ cung cấp.

Phân khúc thị trường là quá trình chia nhỏ thị trường thành các nhóm khách hàng khác nhau dựa trên những đặc điểm tương đồng. Mục tiêu của việc phân khúc là hiểu rõ hơn về nhu cầu, mong muốn và thói quen tiêu dùng của từng nhóm khách hàng. Các tiêu chí phân khúc bao gồm:

• Địa lý (Geographic Segmentation): Chia thị trường thành các khu vực địa lý như quốc gia, vùng, thành phố hoặc khu vực nông thôn và thành phố.
• Nhân khẩu học (Demographic Segmentation): Phân chia theo các yếu tố như độ tuổi, giới tính, thu nhập, tình trạng gia đình, trình độ học vấn, v.v.
• Tâm lý học (Psychographic Segmentation): Dựa trên lối sống, giá trị, tầng lớp xã hội và sở thích của khách hàng.
• Hành vi (Behavioral Segmentation): Phân chia theo hành vi tiêu dùng, thói quen mua sắm, mức độ sử dụng sản phẩm, tỷ lệ phản hồi đến quảng cáo, v.v.

Định vị sản phẩm là quá trình xác định vị trí mà sản phẩm sẽ chiếm trong tâm trí của khách hàng mục tiêu so với các đối thủ cạnh tranh. Định vị hiệu quả giúp sản phẩm trở nên nổi bật và dễ nhớ hơn trong tâm trí khách hàng. Các yếu tố cần xem xét khi định vị sản phẩm bao gồm: 

• Lợi ích khác biệt: Xác định những đặc điểm nổi bật và những lợi ích mà sản phẩm mang lại so với đối thủ. Điều này có thể liên quan đến chất lượng, giá cả, dịch vụ khách hàng hoặc trải nghiệm sử dụng.
• Đối thủ cạnh tranh: Xem xét cách mà các đối thủ đang định vị sản phẩm của họ và tìm kiếm khoảng trống mà doanh nghiệp có thể khai thác.
• Ngân sách và tài nguyên: Định vị cần phù hợp với ngân sách hiện có và khả năng của doanh nghiệp để phát triển và truyền thông cho sản phẩm.

Phân khúc thị trường và định vị sản phẩm không chỉ là những bước cơ bản trong quy trình marketing mà còn là những chiến lược dài hạn giúp doanh nghiệp duy trì và phát triển vị thế cạnh tranh. Việc thực hiện đúng quy trình này mang lại lợi ích to lớn cho hoạt động marketing và sự thành công bền vững của doanh nghiệp.

3.3. Xây dựng chiến lược Marketing

Xây dựng chiến lược marketing là một bước quan trọng trong quy trình thực hiện marketing, giúp doanh nghiệp định hình cách thức tiếp cận thị trường mục tiêu và tối ưu hóa các hoạt động marketing của họ. Một chiến lược marketing hiệu quả không chỉ bao gồm việc xác định mục tiêu mà còn phải phát triển các kế hoạch cụ thể để đạt được những mục tiêu đó.

Chiến lược marketing là bản marketing plan tổng thể được thiết lập để định hướng các hoạt động marketing nhằm đạt được mục tiêu kinh doanh. Mục tiêu của chiến lược marketing có thể bao gồm:

• Tăng trưởng doanh thu.
• Mở rộng thị trường.
• Tăng cường tỷ lệ giữ chân khách hàng.
• Nâng cao mức độ nhận diện thương hiệu.

Phân tích SWOT:

• Strengths (Điểm mạnh): Những gì mà doanh nghiệp làm tốt và có lợi thế cạnh tranh.
• Weaknesses (Điểm yếu): Những điểm mà doanh nghiệp cần cải thiện.
• Opportunities (Cơ hội): Những xu hướng hoặc yếu tố thị trường có thể tận dụng.
• Threats (Thách thức): Những nguy cơ từ đối thủ cạnh tranh hoặc biến động thị trường có thể ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp.

Xây dựng chiến lược Marketing Mix (4P):

• Product (Sản phẩm): Xác định đặc điểm sản phẩm, chức năng và đổi mới mà sản phẩm mang lại cho khách hàng.
• Price (Giá cả): Lập kế hoạch mức giá phù hợp với giá trị sản phẩm, tâm lý khách hàng và mức cạnh tranh trên thị trường.
• Place (Phân phối): Xác định các kênh phân phối sẽ được sử dụng để đưa sản phẩm đến tay khách hàng, từ bán lẻ, bán buôn cho đến các nền tảng trực tuyến.
• Promotion (Quảng bá): Phát triển các chiến dịch quảng cáo, PR và truyền thông để thu hút sự chú ý và khuyến khích khách hàng mua sản phẩm.

Xây dựng chiến lược định vị và phân khúc:

• Định vị sản phẩm: Xác định cách mà sản phẩm sẽ được nhận thức trong tâm trí khách hàng so với đối thủ. Điều này có thể dựa vào lợi ích, giá trị hoặc tính chất độc đáo của sản phẩm.
• Phân khúc thị trường: Lựa chọn và tập trung vào những phân khúc khách hàng mục tiêu mà doanh nghiệp muốn phục vụ từ đó phát triển các thông điệp cụ thể cho từng nhóm.

Tiếp theo, lập kế hoạch ngân sách cho các hoạt động marketing là rất quan trọng để đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ nguồn lực cho từng chiến dịch và hoạt động đã đề ra. Hãy xác định trước ngân sách cho quảng cáo, khuyến mãi, các công cụ marketing và hoạt động nghiên cứu.

Cuối cùng, xây dựng một chiến lược marketing không chỉ dừng lại ở việc lập kế hoạch mà còn cần phải theo dõi và phân tích kết quả. Sử dụng các chỉ số KPI để đánh giá hiệu quả của chiến dịch và điều chỉnh các chiến lược nếu cần nhằm tối ưu hóa kết quả.

Việc xây dựng chiến lược marketing là một quy trình toàn diện và cần sự cân nhắc kỹ lưỡng. Một chiến lược phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực, đạt được mục tiêu kinh doanh và tạo dựng được lòng trung thành từ phía khách hàng.

3.4. Triển khai các hoạt động Marketing

Triển khai các hoạt động marketing là giai đoạn thực hiện các chiến lược đã được xác định nhằm đưa sản phẩm hoặc dịch vụ đến tay khách hàng tiềm năng một cách hiệu quả nhất. Giai đoạn này bao gồm nhiều hoạt động cụ thể, từ quảng bá sản phẩm đến tổ chức sự kiện và yêu cầu sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận trong doanh nghiệp.

Trước khi bắt đầu thực hiện, doanh nghiệp cần có một kế hoạch triển khai chi tiết. Kế hoạch này nên bao gồm:

• Thời gian thực hiện: Xác định rõ thời gian cho từng hoạt động marketing.
• Ngân sách: Lên kế hoạch chi phí cho từng hoạt động, từ quảng cáo đến các chương trình khuyến mãi.
• Công cụ và nguồn lực cần thiết: Xác định các công cụ marketing sẽ sử dụng, bao gồm cả công nghệ và nhân lực.

Một trong những phần quan trọng nhất trong việc triển khai hoạt động marketing chính là quảng bá sản phẩm. Các hình thức quảng cáo phổ biến như:

• Quảng cáo truyền thông đại chúng: Sử dụng các kênh như TV, radio, báo chí và tạp chí để tiếp cận đông đảo khách hàng.
• Quảng cáo trực tuyến: Sử dụng các nền tảng kỹ thuật số như Google Ads, Facebook Ads, Instagram và các mạng xã hội khác để tìm đến khách hàng mục tiêu một cách hiệu quả hơn.
• Tiếp thị nội dung (Content Marketing): Sáng tạo và chia sẻ nội dung có giá trị để thu hút và giữ chân khách hàng, từ blog, video đến bài viết chuyên sâu.

Tiếp theo, doanh nghiệp có thể tổ chức sự kiện và hoạt động tương tác nhằm thu hút khách hàng:

• Hội thảo, hội nghị: Tổ chức các sự kiện trực tiếp hoặc trực tuyến để giới thiệu sản phẩm, đào tạo nhân viên các kỹ năng marketing cần thiết hay xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng.
• Chương trình khuyến mãi: Thực hiện các chương trình giảm giá, tặng quà hoặc các ưu đãi đặc biệt nhằm thu hút khách hàng tiềm năng và giữ chân khách hàng cũ.
• Chăm sóc khách hàng sau bán: Sau khi khách hàng tiến hành mua sắm, gửi thư cảm ơn giúp tạo dấu ấn và xây dựng mối quan hệ tốt. Đảm bảo đội ngũ hỗ trợ khách hàng luôn sẵn sàng giải đáp thắc mắc và giải quyết bất kỳ vấn đề nào mà khách hàng gặp phải.

Trong quá trình triển khai các hoạt động marketing, doanh nghiệp cần thường xuyên theo dõi và phân tích hiệu quả của từng hoạt động:

• Sử dụng KPIs: Thiết lập các chỉ số hiệu suất marketing chính (KPI marketing) để đo lường sự thành công của các hoạt động.
• Phản hồi từ khách hàng: Thu thập phản hồi từ khách hàng để hiểu rõ hơn về nhu cầu và kỳ vọng của họ.
• Điều chỉnh chiến dịch: Dựa trên các dữ liệu và phản hồi thu thập được, điều chỉnh nội dung và cách thức triển khai chiến dịch nếu cần thiết để đạt được kết quả tốt nhất.

Triển khai các hoạt động marketing là giai đoạn then chốt trong quy trình marketing mà ở đó doanh nghiệp có thể tạo ra giá trị và mối liên kết vững chắc với khách hàng. Các hoạt động này không chỉ giúp gia tăng nhận thức và tương tác với khách hàng, mà còn góp phần tối đa hóa doanh thu và lợi nhuận cho doanh nghiệp.

3.5. Kiểm soát và đánh giá quy trình

Kiểm soát và đánh giá quy trình là bước cuối cùng trong quy trình thực hiện marketing, giúp doanh nghiệp theo dõi, đánh giá hiệu quả của các hoạt động marketing và điều chỉnh chiến lược khi cần thiết để đạt được kết quả tốt hơn. Đây là giai đoạn quan trọng để đảm bảo rằng các mục tiêu và chiến lược marketing được thực hiện đúng hướng và kịp thời điều chỉnh nếu cần.

Kiểm soát và đánh giá giúp xác định xem các hoạt động marketing có đang đi đúng hướng và đạt được các mục tiêu đã đề ra hay không. Doanh nghiệp còn có thể phát hiện sớm các vấn đề hoặc sai sót trong quá trình thực hiện từ đó xử lý kịp thời trước khi ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng.Ngoài ra, việc này cũng cung cấp dữ liệu và thông tin cần thiết để doanh nghiệp liên tục cải tiến chiến lược marketing.

Các bước kiểm soát và đánh giá hiệu quả marketing:

• Xác định KPIs cụ thể: Các chỉ số như doanh thu, tỷ lệ chuyển đổi, mức độ tương tác của khách hàng, chi phí cho mỗi khách hàng, tỷ lệ giữ chân khách hàng và nhận diện thương hiệu là những KPI quan trọng cần theo dõi.
• Sử dụng công cụ phân tích: Áp dụng các công cụ phân tích như Google Analytics, CRM hoặc các phần mềm quản lý marketing để thu thập và phân tích dữ liệu liên quan đến hiệu suất của các hoạt động marketing.
• Khảo sát và ý kiến khách hàng: Tiến hành khảo sát hoặc thu thập phản hồi từ khách hàng sau khi sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ để hiểu rõ hơn về trải nghiệm của họ.
• Đánh giá kết quả: So sánh dữ liệu thu thập được với các mục tiêu ban đầu để xác định xem các hoạt động đã mang lại hiệu quả như mong đợi hay chưa.
• Điều chỉnh kế hoạch: Nếu phát hiện ra rằng một số hoạt động không đạt được kết quả như mong muốn, doanh nghiệp cần điều chỉnh chiến lược của mình. Điều này có thể bao gồm thay đổi thông điệp marketing, điều chỉnh giá cả hoặc thử nghiệm các kênh phân phối mới.

Kiểm soát và đánh giá quy trình là một bước quan trọng trong quy trình marketing giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp không chỉ đạt được mục tiêu mà còn xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng. Giai đoạn này đóng vai trò quyết định trong việc tối ưu hóa các chiến lược và hoạt động marketing từ đó tăng trưởng và phát triển cho doanh nghiệp.

4. LƯU Ý KHI TRIỂN KHAI QUY TRÌNH MARKETING

Triển khai quy trình marketing là giai đoạn quyết định cho sự thành công của chiến dịch marketing. Để đảm bảo quy trình diễn ra suôn sẻ và đạt được các mục tiêu đề ra, doanh nghiệp cần lưu ý một số điểm quan trọng sau đây:

• Đặt rõ mục tiêu và KPI: Trước khi triển khai, cần có những mục tiêu rõ ràng, có thể đo lường được (SMART - Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound). Xác định các chỉ số hiệu suất chính để theo dõi hiệu quả triển khai, giúp đánh giá mức độ thành công của chiến dịch.
• Đảm bảo nguồn lực đầy đủ: Sử dụng các công cụ marketing hiện đại để quản lý và theo dõi các hoạt động như hệ thống CRM, các phần mềm phân tích dữ liệu và chạy quảng cáo. Đảm bảo rằng tất cả các thành viên trong nhóm đều hiểu rõ vai trò của mình và được đào tạo đầy đủ về các hoạt động sẽ thực hiện.
• Thực hiện giao tiếp hiệu quả: Thiết lập hệ thống giao tiếp hiệu quả giữa các bộ phận như marketing, bán hàng và chăm sóc khách hàng để đảm bảo mọi hoạt động đều đồng bộ và hỗ trợ lẫn nhau. Theo dõi và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai một cách nhanh chóng để không làm gián đoạn hoạt động thị trường.
• Linh hoạt và thích ứng: Theo dõi thường xuyên tiến độ và kết quả thực hiện các hoạt động marketing, sẵn sàng điều chỉnh chiến lược nếu không đạt được mục tiêu đề ra. Nếu phát hiện những xu hướng mới hoặc phản hồi tích cực từ khách hàng, hãy linh hoạt điều chỉnh nội dung hoặc ưu đãi để tận dụng cơ hội thị trường.
• Đánh giá và báo cáo kết quả: Thiết lập quy trình báo cáo định kỳ để thông báo về tiến độ, hiệu quả và các phân tích từ kết quả triển khai cho các bên liên quan. Sau khi hoàn thành một chiến dịch, đánh giá toàn diện để rút ra bài học cho các hoạt động tiếp theo từ đó cải tiến quy trình.
• Chăm sóc và duy trì mối quan hệ với khách hàng: Thường xuyên thu thập ý kiến và phản hồi của khách hàng để điều chỉnh sản phẩm và dịch vụ cho phù hợp. Chăm sóc khách hàng sau bán hàng và duy trì sự liên lạc thường xuyên với họ qua các kênh truyền thông để xây dựng lòng trung thành.

Việc triển khai quy trình marketing cần được thực hiện một cách cẩn thận và có hệ thống. Những lưu ý này sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa các hoạt động marketing, đảm bảo đạt được kết quả mong muốn và phát triển bền vững trong tương lai.

KẾT LUẬN

Việc triển khai quy trình marketing không chỉ đơn thuần là thực hiện các hoạt động bán hàng mà còn là một hành trình chiến lược nhằm xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng. Qua việc nắm vững từng bước trong quy trình, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa mọi khía cạnh của hoạt động marketing. Để đạt được thành công bền vững, doanh nghiệp cần không ngừng cải tiến, học hỏi từ dữ liệu thu thập được và sẵn sàng thích ứng với biến động của thị trường từ đó tạo ra những giá trị thực sự cho khách hàng.